Yıllardır her alanda hak arıyışında bulunan milyonlarca EYT’li, hükümet cephesinden gelecek son durum açıklamalarını takip ediyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusunda “O dosya da önümüzde duruyor. Onunla da mesafe kat ettiğimiz zaman, dosyayı da açtığımız zaman yine kamuoyuyla paylaşacağız” ifadelerini kullandı.
Milyonlarca kişi tarafından beklenen ancak başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere pek çok kez kapıların kapatıldığı EYT, yaklaşan seçim ve AKP’nin hızla oy kaybetmesi nedeniyle tekrar gündeme geldi. EYT’li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekiyor.
EYT SON DURUM NE?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, katıldığı canlı yayında emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusunda açıklama yaptı. Bakan Bilgin, şu ifadeleri kullandı:
* Bundan sonraki ilk açacağımız dosya üzerinde daha önce çalıştık ama detaylandıracağımız dosya sözleşmeli personel meselesidir.
* Kamuda sözleşmeli personel istihdam ediliyor. Bu konularda kamu ihtiyaç duydukça sözleşmeli personel alınıyor. Biz isteğe bağlı olarak kadro hakkı vereceğiz.
* (Emeklilikte yaşa takılanlar) O dosya da önümüzde duruyor. Onunla da mesafe kat ettiğimiz zaman, dosyayı da açtığımız zaman yine kamuoyuyla paylaşacağız.
* Çalışma hayatıyla ilgili her sosyal mesele benim görevimdir. ‘Aman onu açmayacağız, o dosya kapalı’. Hiç böyle dediğimiz yoktur.
7 MİLYON KİŞİ VAR DİYORLAR
AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, gündemden düşmeyen EYT ile ilgili açıklamalarda bulundu. Bu konuyla ilgili etki analizinin iyi yapılması gerektiğini kaydeden Elitaş, şunları söyledi:
– “Yasanın çıkma tarihinden itibaren bunlar oluyor” dense daha doğru olurdu. 1999 yılında çıkan yasa 19 yıl öncesine gitti. 11 yıl uygulama süresi vardı. Tam 20 yıl önceden yaşla ilgili sorunu ortaya çıkarmış oldu. Şimdi bu EYT’de 1999 yılının öncesini mi alacağız, yoksa daha sonrasını mı alacağız. Bir rivayete göre kendini EYT’li hisseden 7 milyon kişi var diyorlar. Onun ne olduğunu tam bilmiyoruz. Çalışma Bakanlığı bu konuda çalışmalarını yapıyor.
– Bizim bu konuda parayı ödeyecek kurumla parlamento arasında uyum sağlanamadığı takdirde büyük bir sorun ortaya çıkabilir. Çünkü analizini yapmadan kanun çıkarırken Hazine ve Maliye Bakanlığını çağırırız, ilgili kurumları çağırırız. Her bir kanun maddesinin parasal kısımları olduğu takdirde her birinin etki analizini, bütçeden ne gibi imkanlar ortaya çıkabileceğini, hangi kaynaktan temin edileceğine bakarız.
HESABI İYİ YAPMAK GEREKİR
– Diyelim ki 1 milyar TL’lik bir harcama yaptınız. O 1 milyar TL’den yapılan harcamayı borçlanarak mı yapacaksınız veya başka yerden tasarruf ederek mi, yatırımları kısarak mı sağlayacaksınız diye etki analizinin ortaya çıkması gerekir. Anayasanın hükmü de bu. O anlamda bu hesabı iyi yapmak gerekir. Bunu yapacak kurumda Çalışma Bakanlığıdır. Bakanımızın bugünlerde yapacağı açıklamalara dikkat etmek gerekir. (İHA)
EYT NEDİR, KİMLER EYT’Lİ SAYILIYOR?
Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olanlar EYT’li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor. Zira 9 Eylül 1999 öncesinde yaş şartı aranmaksızın prim günü ve sigortalılık süresi şartları sağlanarak da emekli olunabilirken, 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan değişiklikle prim günü ve sigortalılık süresi şartlarının yanı sıra bir de yaş şartı getirildi. EYT’li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekiyor.
“15 MİLYON OYLA CEVABIMIZI VERECEĞİZ”
Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili tartışmalar sürüyor. Konya merkezli yayın yapan BBN Türk Tv kanalında katıldığı programda gündemi meşgul eden EYT sorununa ilişkin açıklamalarda bulunan EYT Federasyonu Başkanı Gönül Boran Özüpak, AKP’ye sert tepki gösterdi.
“YİNE YOK, YİNE BEKLİYORUZ”
EYT’lilere ilişkin kanun teklifinin gelmesi durumunda muhalefet partilerinin destek vereceğini söyleyen Özüpak, “Bugün bu kanun teklifi gelmiş olsa Milliyetçi Hareket Partisi’nden, zaten muhalefet partilerinin hepsi diyor ki sorununuzu çözeceğiz. Siz getirin madem bu kanun teklifini, hepimiz elimizi kaldıralım deniliyor. Yine yok, yine bekliyoruz” dedi.
“15 MİLYON NÜFUSUMUZLA GEREKENİ YAPACAĞIZ”
AKP ve MHP’nin EYT’lilere ilişkin söylemlerini inandırıcı bulmadıklarını ifade eden Gönül Boran Özüpak, “Hiç inandırıcı gelmiyor maalesef bu söylemler ve biz burada artık söylemler değil, vaatler değil; icraat diyoruz. Onu da seçim yatırımı olarak mı göreceğiz, olmak istemesek dahi. Eğer ki tekrar böyle düşünülüyorsa da seçim zamanında 5 milyon-aileleriyle 15-20 milyon nüfusumuzla da gerekeni yapacağız. İktidarı muhalefet, muhalefeti iktidar yapacak güç emeklilikte yaşa takılanlardır” ifadelerini kullandı.
EYT’LİLER HAKKINI İSTİYOR
Çalışmalar devam ederken, SÖZCÜ WEB TV mikrofonlarını EYT’lilere uzattı.
“TEK DERDİMİZ İNSAN GİBİ YAŞAMAK”
1994 yılında işbaşı yaparak ağır sanayide matbaada çalışan Zeynep Korkmaz, “Aslında benim işim erkek işi ama muhtaç olmamak için bu işi öğrendim. Şimdi hastaneden geliyorum ve sağ kolumu kaldıramıyorum. Bize gençsiniz diyorlar ama biz Türkiye şartlarında ağır sanayide çalışmaktan 65-70 yaşın fiziki durumunu yaşıyorum. Benim derdim ekmek. Bize diyorlar ki ‘Siz oy verin, biz hakkınızı verelim’ Böyle bir saçmalık olabilir mi? Biz zaten mağduruz. Kılı kırk yarıyoruz geçinmek için. Ben şimdi hastaneye gelirken dolmuşa biniyorum, giderken yol parası vermemek için Bağcılar’dan Esenler’e yürüyorum. Bizim tek isteğimiz 4447 sayılı kanunun iptali. 2023 yılında emekli olacağım ama benim prim gün sayım dolalı 4 yılı geçti. Benden istenen 5750 gündü benim şu an 8 bin güne yaklaştı. Ben hala çalışıyorum. Tek derdimiz insan gibi yaşamak. Artık kemerleri sıkmaktan usandık.” diye konuştu.
“İKTİDARI MUHALEFET, MUHALEFETİ İKTİDAR YAPACAK GÜÇTEYİZ”
Şu an 47 yaşında olan bir başka EYT mağduru Abdullah İyier ise 1992 yılında sigortalı olarak işe başladığını belirterek, “8 bin 400 gün prim gün sayım var. Daha 53 yaşında emekli oluyorum ve 6 yılım var. Sigortamı doldurmak için part time işler arıyorum. İşverene gidiyoruz ‘Yaşlısınız’ diyor, devlet ‘Gençsiniz’ diyor. İki oğlum var, biri üniversitede diğeri lisede okuyor. Onların geçimini sağlamak için şoförlük yapıyorum. Bizi emekli yapmıyorlarsa bize iş versinler, çalışalım. Hiçbir ülkede yasalar geriye doğru işlemez. Biz de geriye doğru işledi. Ben bu 6 yılda ne yapacağım? İşte bulamıyorum. Mağdurum. Bizim çözümümüz belli. 4447 sayılı kanunun kaldırılması. Biz şu an 5 milyon kişiyiz. Ailelerle birlikte 20 milyon kişiyiz. İktidarı muhalefet, muhalefeti iktidar yapacak güçteyiz. Kim bizim yanımızdaysa biz de onun yanındayız. Biz haklıyız, hakkımızı istiyoruz anamızın ak sütü gibi helal.” şeklinde konuştu.
“CUMHURBAŞKANI’NIN EMEKLİ OLDUĞU YAŞTAYIM”
47 Yaşında ağır sanayide 27 yıl çalışan Nurettin Göçer, ” 2 yıl önce işten ayrıldım. Şu an işsizim. 8 bin 250 prim gün sayım var. 5 bin 300’de tamamlanmıştı fazlam var ama emekli olamıyorum. İki kızımla beraber kalıyorum. İş yok. İşte bulamıyorum. Ne yapacağımı bilemiyorum. Kanunlar geriye doğru işletilemez. Dünyada geriye doğru işletilen tek kanun 4447 sayılı kanun. Bu kanunun tamamen iptali ve bu mağduriyetimizin giderilmesini istiyorum. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, seçim zamanı söz vermişti, sevinmiştik ama sözünü tutmadı. Ben cumhurbaşkanının emekli olduğu yaştayım. Cumhurbaşkanının iki dudağının arasından çıkacak iki kelimeyi bekliyoruz.” ifadelerini kullandı.
ERDOĞAN NE ZAMAN EMEKLİ OLDU?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2018 yılında yaptığı bir konuşmada emeklilik yaşının düşürülmesi talebinde bulunan yurttaşları eleştirmiş ve “38 yaşında emekli olan biri 40 sene devletten maaş alacak. Böyle bir uygulama olamaz. Biz ekonomide bir ekonomik kurtuluş savaşı verdiğimiz bir dönemde böyle bir yükü milletimizin sırtına bindirmek gibi bir hakkımız var mı?” demişti.
1954 doğumlu olan Erdoğan, 1974 yılında SSK’lı olarak işe girdi. 3 Mart 2000’de emeklilik başvurusu yapan Erdoğan, 1 Nisan 2000’den itibaren emekli maaşı almaya başladı. Ardından milletvekili ve Başbakan olan Erdoğan, emekliliğini dondurduktan 2 yıl sonra ise Emekli Sandığı’na yaşlılık maaşı talebinde bulundu. Erdoğan 2006’da, yani 52 yaşından itibaren de Emekli Sandığı’nın 1. derece 4. kademesinden emekli oldu.