İran’daki Zahedan kentinde Cuma günü düzenlenen protestolarda kolluk kuvvetleri ateş açtı.
Sosyal medyada paylaşılan manzaralarda protestocuların üzerine ateş açıldığı görülüyor.
Devlet denetimindeki medyaya nazaran bir kişi hayatını kaybederken 14 kişi de yaralandı.
Kentteki protestolar 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin 16 Eylül’de öldürülmesi üzerine başlamış, dört hafta evvel üst seviye bir polisin 20 yaşından küçük bir kıza tecavüz ettiği suçlamaları üzerine daha da büyümüştü.
Bu suçlamanın akabinde 30 Eylül’de düzenlenen protestoda kaç kişinin öldüğü tam olarak bilinmese de insan hakları örgütlerinin çalışmaları 90’dan fazla kişinin öldüğünü gösteriyor.
Bunun akabinde üst seviye iki polisin vazifeden alındığı açıklandı. İran’da protestoları bastırmakla vazifeli polislerin üst seviye yöneticilerinin vazifeden alınması nadiren görülen bir durum olsa da kentte protestoları dindirmeye yetmedi.
BBC Farsça servisine gönderilen bir görüntüde birtakım binaların tabanlarının kanla kaplandığı görülüyor ve protestocuların “Hamaney’e ölüm” sloganları duyuluyor.
Afganistan ve Pakistan hududundaki Sistan Belucistan eyaletinin nüfusu, İran’ın çoğunluğunun bilakis Sünni yüklü.
Analiz: Lyse Doucet, BBC Dış Haberler Muhabiri
İran İslam Cumhuriyeti bugüne kadar çok protesto gördü fakat böylesini görmedi.
Bir ay evvel Zahedan’da onlarca kişi öldürüldü.
Bu, altı haftayı geride bırakan protestolarda en fazla kişinin hayatını kaybettiği gün olmuştu.
Fakat bu vefatlar, ülkenin geri kalanındaki protestocuların sinmesine yol açmadı.
Bugüne kadar öldürülen çok sayıda kişinin dışında 13 bin kişi de gözaltına alındı.
Birleşmiş Milletler, yetkililerin birtakım cenazeleri ailelere vermeyi reddettiğini, bunun daha fazla öfke yaratmasından çekindiklerini belirten bir açıklama yapmıştı.
İran hükümeti hâlâ protestocuların “yabancıların harekete geçirdiği isyancılar” olduğunu öne sürüyor.
Liseli kızların zarurî başörtüsünü reddettiği, her yaştan bayanların sokaklarda başörtüsüz dolaşmaya başladığı bu sıra dışı periyotta buna inanmak sıkıntı.
İran’ın bundan sonra, evvelki on yıllarda olduğu üzere, ahlak polisinin sıkı bir halde başörtüsü kontrolü yapabileceği bir periyoda dönebilmesi de pek mümkün değil.
Bu, artık bayanların ne giydiğini aşan bir problem.
Önceki yıllarda büyük protestolar, aylarca sürse de sonunda bastırılıyordu.
Bu seferki protestolar ise her hafta daha da güçleniyor.
İran’ın güvenlik aygıtlarının tamamı alana sürülmedi.
Yetkililer İslam Cumhuriyeti’ni korumak için tüm araçları kullanacaktır.
Fakat ülkedeki protestocular, bilhassa de yeni kuşak bayanlar ve erkekler, hayatlarını değiştirmek için ellerinden gelen her şeyi yapmaya kararlı gözüküyor.