Yoğurt Sevenleri Böyle Alalım: Yörelere Göre Birbirinden Lezzetli Yoğurt Çeşitlerini Açıklıyoruz

Tirilye bakraç yoğurdu, Bursa Mudanya’nın Tirilye mahallesinde yapılmaktadır. Katı bir kıvama sahip olan bu yoğurt yöre halkı tarafından, çok eski vakitlerden beri yapılmaktadır.

1830’lu yıllarda ünlenen Silivri yoğurdu manda sütünden yapılmaktadır. Manda sütü ağır ateşte daima karıştırılarak kaynatılır. İçindeki fazla su buharlaştıktan sonra mayalanır ve peynir kıvamında sert bir yoğurt elde edilir. Silivri yoğurdu, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenerek coğrafik işaret tescil dokümanı almıştır.

Koyu kıvamı ve kendine has lezzeti ile tanınan Silifke yoğurdunu, üretiminde yalnızca Toroslarda yer alan otlaklarda, doğal ortamlarında beslenen keçilerden elde edilen sütün kullanılması özel kılıyor. Yöresel ismi süt çilisi olan kaplarda pişirilen sütün kaynarken üzerinde oluşan köpükleri daima olarak dağıtılıyor ve sadece maya ek edilerek yoğurt hazırlanıyor. 2022 tarihinde coğrafik işaret almış ve tescillenmiştir.

Henüz gün ağarmadan otların üzerinde biriken çiğ taneleri bir tabağa toplanır. 1 kilo süte 3 yemek kaşığı çiğ suyu eklenerek çiğ yoğurdu elde edilir. Yılda yalnızca Hıdırellez’e denkgelen çiğ ile yapılan yoğurt yılın üç günü boyunca mümkün olmaktadır. Çiğ yoğurdunun öbür ismi da Hıdırellez yoğurdudur.

Çaycuma yoğurdu, Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde yetiştirilen Anadolu mandalarından elde edilen sütten, yapılan bir yoğurttur. Türk Patent Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafik işaret almıştır.

Afyon ile özdeşleşen bu yoğurt koyun sütünden elde edilir. Bu yoğurdun kıvamı epey ağırdır. Ayrıyeten bu yoğurdun yağ oranı yüksektir ve kremsi bir renktedir. Ayrıyeten ağır kaymağa sahiptir. 2021 yılında coğrafik işaret almıştır.

İnek yahut keçi sütünden üretilen bu yoğurdun geçmişi 100 yıl öncesine dayanmaktadır. Yoğurt süzülür, tekrar sulandırılır ve bakır kalaylı kazanlarda pişirilir. Aşikâr bir kıvama geldikten sonra tuz eği yapılır. Odun ateşinde pişirilen tuzlu yoğurtlarda, hafif tütsülenmiş bir tat ve koku olur. Coğrafik işaret almış yoğurt çeşitlerinden biridir.

Yalnızca sütün yağından elde edilerek yapılan ravak yoğurdu yüksek besin kıymeti ile tam bir şifa kaynağı. Eski lisanda sütün kaymağı manasına gelen yoğurdu üretmek başka bir meziyet istiyor. 10 litre sütten yalnızca 1 kilo elde edilir. 2021 yılında coğrafik işaret almıştır.

Ereğli koyun yoğurdunun geçmişi, yüzyıllar öncesine dayanır. Koyun sütü odun ateşinde yüksek sıcaklıkta pişirilir. Isıtılmış kazanlara direkt süt eklenir. Yanıksı aroma bu formda sağlanır. 2021 yılında coğrafik işaret almıştır.

Bitkilerle beslenen koyunların sütünden üretilen eşmekaya yoğurdu çok koyu bir kıvama sahiptir. Her yıl Nisan-Haziran ayında üretilen bu yoğurdun büsbütün kendine has bir tadı vardır.

Ev yoğurdu çiğ süt ile hazırlanır. Tencerede uygun sıcaklıkta pişirilen süt, maya ile mayalanır ve bir örtü yahut battaniye ile sarılarak 6 saat mayalamaya bırakılır.

İstanbul Kanlıca’da üretilen tarihi bir yoğurttur. Üzerine pudra şekeri dökülerek servis edilir.