Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, Türkiye’nin TIMSS 2023’te tüm sınıf seviyesi ve alanlarda bugüne kadarki en yüksek başarıyı elde ettiğini belirterek, “Her iki sınıf seviyesinde de kaydedilen bu sonuçlar yaptığımız yatırımların, yaptığımız çalışmaların yalnızca eğitim göstergelerini değil, nicel göstergeleri değil birebir vakitte direkt öğrenci başarısına da yansıdığını teyit etmektedir. Bu durum okullarımızda verilen eğitimin niteliğini güçlendiren ıslahatların açık bir ispatıdır.” dedi.
Bakan Tekin, TBMM Genel Şurasında Ulusal Eğitim Bakanlığının 2025 yılı bütçesine ait sunum yaptı.
Eğitim alanının tabiatı prestijiyle dinamik bir alan olduğunu söyleyen Tekin, bilimsel, pedagojik ve teknolojik gelişmelerin, yenilenen ve dönüşen toplumsal gereksinimlerin, global ve mahallî seviyedeki farklılaşmalar ile ferdî taleplerdeki çeşitliliklerin değişimi zarurî kıldığını ve daima daha güzelini aramaya yönelttiğini belirtti.
Bu gerçeğin şuuruyla geride bıraktıkları 22 yıl boyunca, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde eğitim sistemini daha verimli sonuçlar üretecek bir dinamizmle yapılandırdıklarını anlatan Tekin, AK Parti hükümetinin kurulduğu birinci günden itibaren eğitim ortamlarını insani, fizikî, bilimsel ve teknolojik altyapı açısından geçmişle mukayese edilemeyecek ve çağdaş dünyadaki standartları yakalayacak halde çalışmaya başladıklarını söz etti.
Tekin, eğitimin demokrasinin teminatı, toplumsal adaletin teminatı ve sürdürülebilir kalkınmanın lokomotifi olduğunu kaydederek, şöyle konuştu:
“Her bireyin kendi potansiyelini gerçekleştirebilmesinin vasıtası, toplumsal gelişme ve kalkınmanın natürel yolu, ulusal kimliği inşa ve tahkim etmenin felsefi temeli ve kozmik olana katılmanın rasyonel imkanıdır. Bu çok istikametli fonksiyon ve kıymeti münasebetiyle eğitim kavramı kısa-orta ve uzun vadeli tüm hareket planlarının en merkezi olgusu olarak öne çıkmaktadır. Gerçekten bizler de Milli Eğitim Bakanlığı olarak bu bilinçle hareket ediyoruz. Gerek Anayasamızla gerekse ülkemizin taraf olduğu türlü milletlerarası kontratlarla teminat altına alınmış olan eğitim hakkının tüm taraflarıyla tahakkuk etmesi ve her alanda fonksiyonel olması için ağır bir halde çalışıyoruz.”
“İNSANI MERKEZE KOYAN BİR EĞİTİM SİSTEMİ İNŞA EDİYORUZ”
Bakan Tekin, 21. yüzyılın Türkiye için bir “maarif çağı” olarak tecelli edeceğine samimiyetle inandıklarını, bu inanç ve Türkiye Yüzyılı vizyonu doğrultusunda istişarelerle geliştirdikleri siyasetleri, bilimsel ve pedagojik unsurları gözeterek oluşturduklarını bildirdi.
Bakanlık olarak eğitimi, toplumu canlı tutan, ulusal şuuru pekiştiren ve insanı özgür, bağımsız, irfan ve hikmetle yoğrulmuş bireyler haline getiren bir yer olarak ele aldıklarını, eğitimin bir milletin hürriyetini ve bağımsızlığını koruyabilmesi için en büyük güç olduğunu vurgulayan Tekin, “Bu şuurla, ulusal kültürümüzü temel alan, üniversal standartlarla ahenk içinde olan, insanı merkeze koyan bir eğitim sistemi inşa ediyoruz.” dedi.
Bugün eğitim sistemini ideolojik tahakkümün bir aracı haline getiren, toplumun inançlarını baskı altına almaya çalışan, bireyin vicdanını yok sayan yasakçı zihniyet ve yaklaşımlardan kurtarmış olmanın haklı gururunu yaşadıklarını aktaran Tekin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde attıkları kararlı adımlarla ve eğitimde yapılan ıslahatlarla toplumsal eşitlik ve adaleti tesis edecek sağlam bir altyapı kurduklarını belirtti.
Tekin, şunları kaydetti:
“AK Parti iktidarlarının kümülatif birikimleri eşliğinde devam eden demokrasi seyahatimiz her türlü yasakçı anlayışla çaba edilmiş ve tüm baskıcı yaklaşımları tarihin tozlu raflarına kaldırmıştır. Bu periyotta milletimizin bütün renklerini ve inançlarını kucaklayan ‘vicdanlara hürriyet, inançlara serbestiyet’ tanıyan özgürlükçü bir laiklik anlayışı benimsenmiştir. Yasakçı zihniyet tasfiye edilirken, inanç ve fikir hürriyetini devletin teminatı altına alan ve bireylerin vicdanlarını özgürleştiren bir sistem inşa edilmiştir. Eğitim sistemimiz artık insan haklarını, demokratik bedelleri ve ulusal hassasiyetleri birebir potada eriterek milletimizin tarihi yürüyüşüne rehberlik etmektedir. Hiçbir ideolojinin ya da dogmanın ardına saklanmadan, her bireye eşit fırsatlar sunmayı hedefleyen bu vizyon, eğitimde adaleti ve toplumsal barışı temel almaktadır.”
“BUGÜN 1 MİLYONU AŞMIŞ ÖĞRETMEN ARKADAŞIMIZA HİZMET EDİYORUZ”
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, eğitimin AK Parti hükümetlerinin hep önceliği olduğunu ve bütçelerde en büyük hissenin bu alana ayrıldığını söyledi.
Tekin, bu doğrultuda Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ettiği sırada bir milletvekilinin reaksiyon vermesi üzerine, “Sayın vekil biliyorum, ‘keşke bizim de Recep Tayyip Erdoğan üzere bir başkanımız olsa hele şu konjonktür ortamında’ diye iç geçirdiğinizin farkındayım.” tabirlerini kullandı.
Milli Eğitim Bakanlığının 2002’de merkezi idare bütçesinden en büyük hissesi alan 4’üncü kurum iken, 2003’ten itibaren bu sıralamada en üst sıraya yükseldiğini aktaran Tekin, 2025 yılı prestijiyle eğitim bütçesinin, 2 trilyon 186 milyar liralık kaynakla merkezi idare bütçesinin yüzde 14,84’üne ulaştığını belirtti.
Derslik sayısının 2002’de 367 bin iken bugün 734 bine yükseldiğini, bu sayede derslik başına düşen öğrenci sayısının ilköğretimde 36’dan 23’e, ortaöğretimde ise 30’dan 20’lere düştüğünü anlatan Tekin, “Öğretmen takımımız, 2002’de resmi okullarımızda 515 bin iken bugün 1 milyonu aşmış öğretmen arkadaşımıza hizmet ediyoruz. Misyondaki öğretmenlerimizin yaklaşık yüzde 79’u hükümetlerimiz devrinde atanmış, bu süreçte toplam 819 bin öğretmenimizin ataması gerçekleştirilmiştir.” bilgisini paylaştı.
Tekin, bu doğrultuda eğitim sisteminde gerçekleştirdikleri iyileştirmeler sayesinde, Türkiye’nin OECD ortalamalarına eriştiğini ve milletlerarası göstergelerde hak ettiği pozisyona ulaştığını söyledi.
TIMSS 2023 SONUÇLARI
Eğitimde kaliteyi artırma konusundaki hassasiyetlerinin sırf ulusal ölçekte değil, milletlerarası alanda da kendini gösterdiğini vurgulayan Tekin, Türkiye’nin iştirak sağladığı memleketler arası izleme ve kıymetlendirme çalışmalarından elde edilen sonuçların bu çabaların somut karşılığını görmek açısından memnuniyet verici olduğunu bildirdi.
Geçen yıl yayımlanan PISA 2022 raporunda Türkiye’nin son 20 yılda matematik ve fen bilimleri alanlarında performansını istikrarlı bir biçimde artıran sadece dört ülkeden biri olduğunu anımsatan Tekin, ayrıyeten fizikî ve toplumsal öğrenme ortamları açısından Türkiye’nin OECD ülkelerinden daha uygun bir düzeyde olduğunun altının çizildiğini söyledi.
Bakan Tekin, 4 Aralık’ta açıklanan TIMSS 2023 sonuçlarına da değinerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
TIMSS 2023 raporuna nazaran, Türkiye hem kısa hem de uzun vadede performansını istikrarlı bir biçimde artıran ülkeler ortasında yer almaktadır. Bilhassa 4. sınıf seviyesindeki sonuçlar, Avrupa ve OECD ülkeleri ortasında Türkiye’nin elde ettiği muvaffakiyetlerin ispatıdır. Türkiye, 4. sınıf fen bilimleri alanında Avrupa ülkeleri ortasında 1. sırada, matematik alanında ise 2. sırada yer almıştır. Bu muvaffakiyetin daha çarpıcı bir boyutu ise Türkiye’nin uygulamaya katılan tüm ülkeler ve OECD ülkeleri ortasında her iki alanda da puanını en fazla artıran ülke olmasıdır. Örneğin, 4. sınıf matematik alanında Türkiye, uygulamaya birinci kez dahil olduğu 2011 yılında 50 ülke ortasında 469 puanla 35. sırada iken TIMSS 2023 uygulamasında puanını 553’e yükseltmiştir. Bu puanla Türkiye araştırmaya katılan ülkeler ortasında 8. sırada, OECD üyesi ülkeler ortasında ise 4. sırada yer almıştır.
“Matematik alanındaki bu dikkat cazip yükseliş, fen bilimleri alanındaki başarılarımızla da taçlanmıştır. Türkiye 4.sınıf fen bilimleri alanında uygulamaya birinci defa dahil olduğu 2011 yılında 463 puanla 36. sırada iken TIMSS 2023 uygulamasında 570 puanla araştırmaya katılan ülkeler ortasında 4. sıraya, OECD üyesi ülkeler ortasında ise 2. sıraya yükselmiştir. Uygulamaya katılan ülkelerin ortalamasından tam 76 puan daha yüksek bir performans sergilediğimizin altını çizmek isterim. Bu sonuçlar, Türkiye’nin eğitimdeki ilerlemesini uzun vadeli bir süreçte nasıl istikrarlı bir halde sürdürdüğünü de ortaya koymaktadır.”
Türkiye’nin TIMSS 2023’te 8. sınıf seviyesindeki sonuçlarında da eğitimde kat edilen arayı güçlü bir biçimde teyit ettiğini vurgulayan Tekin, Türkiye’nin uygulamada 44 ülke ortasında matematik alanında 509 puanla 13, fen bilimlerinde ise 530 puanla 7. sırada yer aldığını belirtti.
TIMSS 2023’te Türkiye’nin 8. sınıf fen bilimleri alanında Avrupa ülkeleri ortasında 3. sırada yer aldığını, fen bilimleri alanında OECD üyesi ülkeleri ortasında puanını en fazla artıran 1. ülke olduğunu aktaran Tekin, matematik alanında da puanını en fazla artıran 2. ülke pozisyonunda olduğunu söyledi.
Tekin, “Türkiye, TIMSS 2023’te tüm sınıf seviyesi ve alanlarda bugüne kadarki en yüksek başarıyı elde etmiştir. Her iki sınıf seviyesinde de kaydedilen bu sonuçlar yaptığımız yatırımların, yaptığımız çalışmaların yalnızca eğitim göstergelerini değil, nicel göstergeleri değil tıpkı vakitte direkt öğrenci başarısına da yansıdığını teyit etmektedir. Bu durum okullarımızda verilen eğitimin niteliğini güçlendiren ıslahatların açık bir ispatıdır.” dedi.
“EĞİTİMDE MÜSABAKA ANLAYIŞINI REDDEDEREK, İŞBİRLİĞİNİ VE DAYANIŞMAYI MERKEZE ALIYORUZ”
Bakan Tekin, bu yıl hayata geçirilen Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’nin eğitim yoluyla şahsiyet inşasını temel alan, yalnızca bilgiye ulaşan değil, bilgiyi hikmetle yoğurup faziletle hayata geçiren bir jenerasyon yetiştirme mefkuresine dayandığını söyledi.
Türkiye Yüzyılı Maarif Modelinin öğrencileri sırf akademik manada başarılı bireyler değil, ahlakıyla, duruşuyla ve irfanıyla topluma taraf verecek öncü kuşaklar haline getirmeyi hedeflediğini söz eden Tekin, ayrıyeten modelin insanı merkeze alarak kişisel farklılıkları gözeten, öğrenme süreçlerini anlamaya ve geliştirmeye odaklanan bir sistem inşa ettiğini kaydetti.
Maarif modelin Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün işaret ettiği “seciye-i milliye” ve “tarihiyemizle mütenasip bir kültür” mefkuresini temel alarak şekillendiğini vurgulayan Tekin, “Eğitim anlayışımızda öğrenciler, sürecin edilgen birer ögesi değil, öznesidir. Bizler, eğitimde sadece ferdi muvaffakiyetleri önceleyen değil, topluma karşı sorumluluğunu hisseden, eleştirel düşünebilen, tahlil üreten, tıpkı vakitte yüksek bir ahlaki idrake sahip bireyler yetiştirme uğraşının içerisindeyiz.” dedi.
Tekin, yeni müfredatın öğrencileri zihinsel, toplumsal, duygusal ve manevi boyutlarıyla bütüncül bir anlayışla geliştirmeyi hedefleyen bir çerçeve sunduğuna dikkat çekerek, “Bu modelle eğitim sistemimizde kişisel farklılıkları gözetiyor, öğrenme süreçlerini şahsileştiriyor ve toplumsal sorumluluk şuuruyla yüksek bireyler yetiştirmeyi temel alıyoruz. Eğitimde bir müsabaka anlayışını reddederek, işbirliğini ve dayanışmayı merkeze alıyoruz.” diye konuştu.
Modelin temel taşlarından birinin de Türkçe olduğunu vurgulayan Tekin, yeni müfredatta lisan eğitimine büyük bir ehemmiyet verdiklerini, öğrencilerin dinleme, konuşma, okuma ve yazma marifetlerini geliştiren bir anlayışı benimsediklerini söyledi.
Tekin, mesleksel ve teknik eğitimin gelişmesinin kesimle işbirliği halinde olacağını belirterek, gelecek yıl çalışacakları değerli hususlardan birinin de bu bahis olacağını aktardı.
“YASAKÇI ZİHNİYETLERİN HEPSİNDEN ÜLKEMİZİ KURTARMAYA ÇALIŞIYORUZ”
Bazı milletvekillerinin kendisini durup dururken Türkiye’de laiklik tartışması açmak ile eleştirdiğini söyleyen Tekin, kelamlarına şöyle devam etti:
“Durup dururken laiklik tartışması falan başlatmadım. 14 Kasım günü Plan ve Bütçe Kurulunda milletvekillerimizin Türkiye Yüzyılı Maarif Modeliyle bizim çalışmalarımız ile laiklik ortasında bir eş güdüm göremediklerine dair tenkitlerini ben cevaplamaya çalıştım. Plan ve Bütçe Komitesindeki bu konuşmamız esnasında sorulara yanıt verdiğimiz için dışarıda diğer bir ortamda bu eleştiriyi cevaplandırdım. Durduk yere başlatmadım bu tartışmayı. Bilhassa Cumhuriyet Halk Partisi Kümesine ben bir soru sordum, dedim ki evet mescitlerle ilgili tartışmayı ben tekrar burada lisana getirmek istemiyorum. Onun için size Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 4 Mayıs 1953 tarihindeki 76. oturumun 7. sayfasındaki metni okumanızı tavsiye ederim, orada aslında sizin sorularınızın yanıtları var. Fakat bu çok eski bir tartışma olduğu için size hürmet duyuyorum ve diyorum ki o tartışmayı bir tarafa bırakıyorum.
Size yalnızca şu soruyu soruyorum, ben bir siyaset bilimciyim. 2008 yılında bugün Cumhur İttifakı olarak tanımladığımız iki büyük siyasi partimiz Milliyetçi Hareket Partisi ve Adalet ve Kalkınma Partisi bir Anayasa değişikliği yaptılar. 350’nin üzerinde milletvekilinin teklifiyle 411 milletvekilinin Türkiye Büyük Millet Meclisinin de onayıyla Anayasa’nın 10 ve 42. hususlarında bir değişiklik yapıldı. Dedik ki ‘Kimse kılık kıyafetinden ötürü yükseköğretim hakkından ve eğitim öğretim hakkından alıkonulamaz.’ Cumhuriyet Halk Partisi milletvekilleri Anayasa Mahkemesine başvurdular. Pek doğal haklarıdır. Tüzel tartışmaya girmeyeceğim fakat ben şu soruyu soruyorum, Cumhuriyet Halk Partisi milletvekillerimiz 2008 yılında Cumhuriyet Halk Partisinin Anayasa Mahkemesine yaptığı müracaattaki tabirlerin altına hala imza atıyor mu? Diyorsunuz ki bakın sizin metninizden okuyorum, ‘Üniversitelerde öğrencilere başörtüsünü özgür kılarsanız yarın eğitimde eşitlik hakkından hareketle, kanun önünde eşitlik unsurundan hareketle araştırma vazifelileri, öğretim üyeleri de başörtüsüyle derse girmek isterlerse ne yapacaksın?’ Hala bu türlü mi düşünüyorsunuz? Sorum bu net. Şayet sizin laiklik anlayışınız buysa ben sizin laiklik anlayışınızla tıpkı yerde değilim. Başörtüsüyle kamusal hayatta yer almak, eğitim öğretim hakkı almak, Anayasamıza muhalif mıdır, değil midir, bu bahiste ne düşünüyorsunuz? Diyorsunuz ki, ‘Başörtüsüyle şayet beşerler eğitim ve öğretim hakkı alırsa Anayasamızın 2. unsurundaki laiklik unsuru ayaklar altına alınmış olur.’ Soruyorum, diyorsunuz ki ‘Başörtüsüne özgürlük, Anayasanın 2. unsurundaki toplumun huzuru prensibine karşıttır.’ Başörtüsüyle kamusal hayatta yer almak Anayasamızın laiklik, demokratik devlet, toplumun huzuru unsurlarına muhalif mıdır değil midir? Diyorsunuz ki ‘Önemsiz bir teferruat olan bu kılık kıyafet.’ Bu söz size neyi anımsatıyor? Başörtüsüyle ilgili ‘önemsiz bir teferruattır’ tabirini kim söylemiştir? O vakit bu iptal dilekçesini yazan kişi kimdir? Bu soruyu da sizin takdirinize bırakıyorum.”
Bakan Tekin “Evrensel manada ülkemizdeki demokratik eğitimi, laik, demokratik, hukuk devleti prensiplerini uygun bir formda şekillendirmeye efor sarf ediyoruz. Sizin bugüne kadar yaptığınız yasakçı zihniyetlerin hepsinden ülkemizi kurtarmaya çalışıyoruz. Benim size teklifim de şu; gelin Türkiye’nin demokratikleşmesine, Türkiye’nin hukuk devleti olmasına siz de karınca kararınca bir katkı verin lütfen, sizden talebimiz bu.” dedi.