Halil İbrahim İzgi
Biket İlhan ve Hayriye Savaşçıoğlu iki bayan direktör olarak İstanbul’da gerçekleşen Kızılay Dostluk Sinema Festivali’nde bir ortaya geldi. Onları dostluk bir ortaya getirdi dersek yanlış olmaz. Yalnızca belgesel tıpta verdikleri çalışmalar değil, sinemaları için seçtiği mevzular da büyük dostluk kıssalarına tanıklık ediyor. Kızılay tarihindeki kıymetli figürlerden biri olan Besim Ömer Akalın’ın hayatını mevzu alan Bir Hekim’in anıları Biket İlhan’ın Kızılay’ı merkeze alan birinci çalışması değil. Daha evvel Hilal-i Ahmer Hanımlar Merkezi belgeselinde Türk bayan hareketinin değerli bir kesitine tanıklık eden Biket İlhan, Titanik’e bileti olduğu halde binemediği için hayatta kalan farklı bir hayat öyküsüne yakından baktı.
Kızılay Dostluk Sinema Festivali’nin Orzax özel gösteriminde birebir perdeyi paylaşan öbür sinema ise Hayriye Savaşçıoğlu’nun “Yüzyıldır Açılmamış Mektuplar” belgeseli oldu. Hilal-i Ahmer tarafından yakınlarına ulaştırılmak üzere gönderilen esir mektuplarından farklı nedenlerle yerine ulaşamamış olanları yüz yıl sonra mirasçılarıyla buluşturan Hayriye Savaşçıoğlu da tıpkı Biket İlhan üzere daha evvel Kızılay öykülerine yakından göz atan bir isim. Heimei Maru Vatana Giderken belgeselinde Osmanlı savaş esirlerinin vatana dönüş yolunda çektikleri kasvetleri Kızılay tanıklığı ile söz eden Savaşçıoğlu, dostluğu belgesel formunda kalıcı öykülere dönüştürüyor.
Kızılay Dostluk Sinema Festivali’nde bir ortaya gelen yalnızca iki direktör değildi. Bir Tabibin Anıları sinemasının kahramanı Besim Ömer Paşa ile “Yüzyıldır Açılmamış Mektuplar” sinemasındaki Dr. Yusuf İzzettin halbuki sınıf arkadaşıymış. İki bayan direktör güzelliğin etrafındaki kıssaları örerken böylelikle iki sınıf arkadaşını da beyaz perdede bir ortaya getirmiş oldular.
BESİM ÖMER’İN HİKÂYESİ
Türk Kızılayı’nın da dayanak verdiği belgeselin bayanlara ve çocuklara yönelik çalışmalarıyla iz bıraktığını vurgulayan Biket İlhan sinemanın kendisi için çok büyük ehemmiyet taşıdığını söylüyor: “Bir Tabibin Anıları belgesel sinemasında Dr. Besim Ömer Paşa’yı anlatıyoruz. Cumhuriyet devrinde aldığı soyadla birlikte Besim Ömer Akalın’ın tıp tarihinde çok çok kıymetli bir yeri var ve onun çağdaşlaşma alanında attığı adımları bu günkü tıbbın başlangıcı sayabiliriz. Hilali Ahmer’in kuruluşu ve sonrasında da en kıymetli isimlerden biri. Besim Ömer Paşa’nın gayretlerini ve kattığı kıymetleri yalnızca bir doktor olarak değil birebir vakitte da bir insan olarak bilhassa bayanlarla ilgili çocuklarla ilgili yaptıkları benim için çok bedelli, bayanın var olması için gösterdiği uğraşlara şahit oluyoruz, bugünden baktığımızda o devrin en kıymetli bayan hakları savunucusu… Bir insan olarak ve bir tabip olarak bayan hakları ve bayanın varlığı için yaptıkları doğrusu takdire şayan ve beni çok etkiledi, bilhassa de bu belgesel sinemada Besim Ömer Paşa’yı anlatırken bu eforlarının altını çizmek istedim.”
100 YILLIK MEKTUPLAR
Hayriye Savaşçıoğlu da, 100 yılı aşkın bir müddettir Kızılay arşivlerinde korunan mektupları bahis edindiğim “Yüzyıldır Açılmamış Mektuplar” belgeseliyle ilgili hislerini şöyle lisana getiriyor: “İki eski dostu iki bayan direktör olarak yıllar sonra birebir perdede ve isminde dostluk olan bir şenlikte buluşturmak benim için çok büyük bir memnunluk oldu. Unutulsunlar istemiyorum ve esir askerlerimizin yazdıkları mektuplar aracılığı ile yaşadıkları zorlukları günümüze ulaştırmama aracı olan Kızılay’a teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Umarım çalışmalar biter ve daha çok mektup ailelere ulaşır.”