Dün akşam İstanbul’un yükselen restoranı Seraf’ta Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı’nın yemek davetindeydik.
İyi bir gazeteci topluluğu vardı.
Masada yanıma KONDA’dan ayrılan Bekir Ağırdır vardı.
Yeni bir araştırma şirketi kurmuş ve birinci çalışmasını tamamlamış.
Bunun bir kısmını bu hafta Oksijen gazetesinde yayınladı.
Türkiye’de yeni oluşan toplumsal kümeleri açıklıyor.
Ancak asıl değerlisi bana o denli bir sayı ve o denli bir varsayım verdi ki…
Gece gelip bu yakıyı tekrar yazdım.
O sayısı ve müşahedesini en sonda söyleyeceğim.
Ama evvel yazımın birinci halini vereyim.
Dün Spotify’a konulan Hadise’nin yeni şarkısı
Dün sabah Spotify ve bütün streaming platformlarına Hadise’nin “Baksana Bana” isimli yeni müziği kondu.
Hadise benim Türk popunda en sevdiğim sanatkarlardan biri.
Onu birçok bakımdan seviyorum.
Bana nazaran çok hoş bir bayan.
Çok çağdaş ve kişilikli buluyorum onu.
Meydan okuması, hayatı “My Way” diyerek yaşaması da hoşuma gidiyor.
Bu kadar kolay bir melodi ve ritm bana ne veriyor?
“Baksana Bana” aslında çok sıradan bir müzik. Kolay bir melodi ve ritm üzerine kurulu…
Şarkıda yeni hiçbir şey yok…
Ama takıldım ve dinliyorum.
Kasım ayının son haftasına giriyoruz ve içimdeki yeni yıl ışıklarını şimdiden yaktım.
1 Ocak sabahına karar ne rejim ne bir şey…
O nedenle müzik bana çok uygun geliyor.
Neden?
Murat Germen’in 2000 yılında çektiği bu kare yüzlerce sefer toplumsal medyada paylaşıldı
Nedeni yok yalnızca, özlediğim Türkiye
Nedeni yok… Öylesine…
Çünkü bana özlediğim bir Türkiye’yi hissettiriyor.
Hani bir müddettir “Türkiye’nin saf yılları” dediğim periyodun ruh hallerinden bir müzik güya.
Yeşilçam filmleri… TRT’nin kaba bir Osmanlı esaretine girmesinden evvelki o renkli ve birleştirici yılları.
Yılbaşı dansözlerini, ulusal piyangonun yılbaşı çekilişlerini…
Arabeskini bile özledim o yılların…
İnsanlar niçin durmadan 90’lı yıllardan imaj paylaşıyor?
Son vakitlerde bir şey dikkatimi çekiyor.
İnsanlar durmadan İstanbul’Un, Ankara Kızılay’ın 90’lı yıllarına ilişkin fotoğraf ve görüntü paylaşıyor.
Ara Güler’in eski İstanbul fotoğrafları yapay zekâ ile hareketlendirilmiş.
Sevmeyen görmedim.
Özellikle metronun birinci yıllarından paylaşımlar çok revaçta…
Neden?
Bizimkiler dizisi
Pop sosyolog görüşü: “Biz bizeydik nostaljisi”
Türkiye pop kültürünü benim kadar güzel izleyen bir arkadaşım şu yorumu yaptı:
“Dikkat et o imgeler hiç hissettirmeden bize bir şeyi anlatıyor. O metro ve kent fotoğraflarında hiç Suriyeli göçmen yok. Adeta bir biz bizeydik hasreti bu…”
Hiç düşünmemiştim.
Ama kollektif bilinçaltımızla ilgili yabana atılmayacak bir teşhis olabilir.
Perihan Abla dizisi
Yirmili yaşlarda başlayan erken nostalji sendromu
Büyük kentlerde yaşayan beşerler, kollektif bilinçaltlarında 90’ları bütün günahlarından arındırıp, bir çeşit “Masum Türkiye yılları” hasreti çekmeye başladı.
En çarpıcı olanı ise bu hissin genç toplumsal medya jenerasyonlarında hızma yayılmaya başlaması.
Oysa kimileri o yılları yaşamadı bile…
Bazıları yalnızca bu rejimde yaşadı bütün hayatları boyunca…
Bir tıp erken nostalji…
Spotify önümüzdeki günlerde Türkiye’nin en çok dinlenilen müziklerini ve hepimizin ter tek yıl boyunca en çok dinlediği müzikleri açıklayacak.
Eminim o tablolar da bize buna emsal bir portre çıkaracak bizden.
Son 10 yılda en çok dinlediğimiz 10 müzik bize nasıl bir profil çiziyor? Spotify geçen yıl “Türkiye’de en çok dinlenilen 10 müziğin listesini yayınladı. Liste şöyleydi:
UZİ’nin iki hip hop müziğini çıkarırsanız geriye kalan 8 müzik birbirinden farklı formatlarda görünse bile tıpkı duyarlığa seslenen müzikler. Bu müziklerin her biri 200 milyon defadan fazla dinlenmiş. |
İktidar 20 yıldır bize berbat bir ‘eski Türkiye’ masalı anlatıyor
Neden yaşlımızla gencimizle bu türlü derin bir “90’lar nostaljisine” girdik?
Oysa bu iktidar 20 yıldır bize daima “çok berbat bir eski Türkiye” kıssası anlatıyor.
Hem de elindeki bütün o devasa medya gücüyle, bir vakitlerin FETÖ mahkemeleri ile, bugünün gözaltıları, tutuklamaları ve yazılan resmi tarih kitapları ile devletin TRT’sinde çizdikleri portreler ile…
Çok makus bir “eski Türkiye” fotoğrafıydı bu…
O vakit soralım…
Neden bu iktidarın “yeni dindar nesil” projesi ve “eski Türkiye” hurafesi bu türlü çatır çatır çöktü?
Anlatayım.
Son anket diyor ki: Siyaset ve siyasetçi tabana vurdu Alın bu son “Biz bizeydik nostaljisini” ve trendini bir yana yazın. Yanına da Panorama şirketinin evvelki gün yayınlanan “kurumlara güven” araştırmasını koyun. Önümüzdeki “yeni Türkiye” tablosu şu. Siyasi kurumlara, siyasi şahıslara, partilere itimat yerlerde sürünüyor. Devletin din kurumlarına inanç yerlerde sürünüyor. Tarikatlara, din beşerlerine inanç yerlerde sürünüyor. |
Güçlendirilmiş başkanlık sistemi dombraları ile ağır otoriterliğe dönüşüyor
21’inci yüzyılda büyük tezlerle girdiğimiz güçlendirilmiş başkanlık sistemi bütün kurumları ile çöktü.
Bu yeni Türkiye fotoğrafı Osmanlı dizileri ile dombraları ile tarikatlı eğitim sistemi ile ve yeni Osmanlı ülküleri ile ağır bir otoriterliğe yanlışsız evriliyor.
Eski Türkiye ise yok olduysa bile nostaljisi ile ayağa kalkıyor.
En büyük hasarı da siyasi kurumlar ve yargı aldı.
Devletin ideolojik taaruzu otoriter ricada dönüşüyor
Türkiye, “devletin son 20 yılda bütün ideolojik kurumlarıyla” yüklendiği, karaladığı 90’lı yıllarını özlüyor.
Türkiye Yeşilçam’ın özlüyor…
Bütün sanatkarlarının daima birlikte yılbaşı müzikleri söylediği milletinin TRT’sini özlüyor…
Biz bize olduğumuz günleri özlüyor…
Evet devlet dindarlaştı…
Evet devlet otoriterleşti…
Hatta 12 Eylül’den bile daha ağır otoriterleşti…
Evet devletin ideolojik taarruzu tarihimizde hiç olmadığı kadar abandı milletin üzerine…
Ama sonuç?
Sonuç hiç beklenmeyen, varsayım edilmeyen bir erken nostaljiye yanlışsız gidiyor.
Devlet dindarlaştıkça halk dinden uzaklaşıyor.
Rejim otoriterleştikçe halk nostaljiye saplanıyor.
Bekir Ağırdır: Toplumun yüzde 74’ü tam bir dönüşüm kıvamına geldi Nostalji benim sevdiğim bir his değildir. İnsanı dağıtan bir tesiri olabilir. Bilelim ki bu kollektif bir depresyona sokabilir bu ülkeyi… İşte tam bu noktada Bekir Ağırdır yaptığı yeni araştırmanın sonucunu açıklıyor. “Toplumun yüzde 74’ü işte sizin anlattığınız bu noktaya geldi. Bunun sosyolojik manası da şudur: Toplum esaslı bir değişim konusunda kıvamına gelmiştir. Yeter ki ona bu değişimin istikameti gösterilsin.” |
Öyleyse son 20 yılda ne yanlışlar yaptık?
Hepimiz güzel düşünmeliyiz…
Şu son 20 yılda ne yanlışlar yapıldı…
Neler yanlış, hatta berbat gitti bu ülkede…
Kendi hisseme başkanlık sisteminin kurumlarından umudumu kestim…
Bunu AKP’nin parlamento gurubu ve parti teşkilatı düşünmelidir.
AKP Kongre süreci Eylül 2024’te başladı.
Şimdi neyin yanlış gittiğini düşünmek için çok değerli bir 10 ay var…
Pek umudum yok lakin, yeniden de söyleyeyim dedim.
‘Görünmeyen Cemaat: Mürideler’in muharriri ve ‘Kızıl Goncalar’ dizisinin danışmanı Filiz Gazi, tarikatlarda bayanlara biçilen hayatları anlattı |