Passiflora, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından 550’den fazla türden oluşan asma ya da sarmaşık tipte bitki cinsidir. Değirmen çarkını andıran çiçeklerinden dolayı Türkçe’de “çarkıfelek” (feleğin çarkı) adını almıştır. Farsçada ise saate benzerliğinden dolayı “saat” adıyla anılır. Bazı türleri yenebilir meyveleri için tropikal bölgelerde ziraati yapılırken, bazıları da çiçeklerinden dolayı bahçe ve kameriye örtü bitkisi olarak kullanılır. Passiflora ne işe yarar? Passiflora ne zaman içilmeli?
PASİFLORA NASIL TÜKETİLMELİ?
Meyvelerinin herhangi bir zararlı etkisi bulunmamakla birlikte, yenebilen meyvelere sahip bütün Passiflora türleri için günde 2 taneden fazla meyve yenmesi tavsiye edilmemektedir. Zira çok aşırı tüketimi uyku, halsizlik gibi sorunlara neden olabilmektedir. Bununla birlikte meyvelerinin tamamen olgunlaştıktan sonra yenilip toplanması tavsiye edilir; zira bitkinin yapraklarında bulunan siyanid glukosid maddesi meyvelerinde de bulunmaktadır. Ancak bu oran yapraklarındakinden düşüktür ve olgunlaşmış veya dalından düşmüş meyvelerde en düşük ve zararsız düzeydedir.
Bitkinin yaprakları stres ve endişeyi azaltıcı olduğu düşünülen çay yapımında kullanılsa da, yapraklarında bulunan siyanid glukosit maddesinin toksik ve zararlı etkisi sebebiyle az tüketilmesi gerekmektedir. Ayrıca hamile olanlarda,bebek emzirenlerde, 6 aydan küçük çocuklarda bu konuda çok fazla bir araştırma yapılmadığı için, etkileri bilinmediği için, yapraklarının hiç kullanılmaması meyvelerinin ise bu gruplar için mümkün olduğunca az tüketilmesi tavsiye edilir. Bunun dışında özellikle yapraklarının alkollü içecekler ve reçeteli sedatiflerle (sinirleri yatıştıran ilaçlarla) birlikte doktora danışmadan kullanılması tavsiye edilmez. Zira bitkinin bu ilaçlarla etkileşime geçip etkisini arttırıcı özelliği bulunmaktadır. Ayrıca bitkinin valeria ve kava bitkileri ile birlikte yapraklarının kullanılması halinde bu bitkilerin etkisini arttıracağı ve buna göre kullanılması gereği unutulmamalıdır.
PASİFLORA NE İŞE YARAR ?
Passiflora (çarkıfelek) bitkisi, rahatlatıcı etkisi ile uykusuzluk, stres, adet görme ve menapoz döneminde ruhsal sıkıntı ve gerginlik gibi sorunlar yaşayan kişiler tarafından kullanılmaktadır. Pasiflora, Avrupa İlaç Kurumu (AİK) tarafından, “geleneksel bitkisel tıbbi ürün” olarak kabul edilmektedir. AİK bitkinin kullanım amacını şu ifadelerle vermektedir: “Stresin hafif belirtilerine ve uyku düzenini sağlamaya yardımcı olma.”
PASSİFLORA NASIL KULLANIR?
Passiflora kapsül, sıvı ve ekstre formlarında bulunmaktadır. Kullanılmadan önce muhakkak doktora danışılması gereklidir. Ayrıca kurutulmuş çiçek ve yağ olarak da bulunabilir. Ayrıca sıvı formlarının şeker ve alkol içerebildiğine dikkat edilmelidir.