ARİF AY
“Döbling’e yağmur yağıyor..
Kuşların kulağına bir şeyler fısıldıyorum”
Ne hoş dizeler bunlar; buğulu, büyülü bir dünyaya çekiyor insanı. Bu türlü bir dünya var mı demeyin. Olmalı derim. Şairler düşlüyorsa, o düşü gerçek kılmak da bizim vazifemiz. Kuşdili bilmek farklı, kuşlarla konuşmak, kuşların kulağına bir şeyler fısıldamak farklı. Ne kadar doğal, ne kadar kendimiz olursak tabiatla da dolaysız irtibat kurabiliriz. Kuşlarla da ağaçlarla da konuşabiliriz. Halbuki onlar, bize daima bir şeyler söylerler, ne ki bizim onları duyma yetimiz köreldiği için duyamayız onları. “Tanrı çiçeklerle ne söylemek istedi” dizesiyle sorulanın karşılığı kelamını ettiğimiz konuşmada saklı. İlah, güzelliklerimi görün diyor insanlara. Çiçekler, Tanrı’nın bize armağan ettiği bin bir hoşluktan biridir yalnızca.
Döbling’ten Üsküdar’a geçiyoruz birden. İstanbul’un her köşesi şiir için bulunmaz bir iklime sahip. Üsküdar ise apayrı; kendi şiir olan bir semt:
“Rüyalarda ıslansın
simsiyah saklambaçlar
Güvercinlerden bir esvap
giyin Üsküdar!
Diyen Abdullah Enis Savaş; “ben hiç üsküdar’da martı olmadım / herkesten gizledim bunu / sarıldım” dizeleriyle bir hasreti lisana getirir. Üsküdar’da martı olmak, İstanbul’un kadim ruhuyla bütünleşmek değil mi bir bakıma.
SAĞLAM GİRİŞ İÇİN GÜZEL SEÇKİ
Şiirlerini baştan beri takip ettiğim, kimi şiirlerini Edebiyat Ortamı’nda yayımladığım, vakit zaman yol açıcı değerlendirmelerde bulunduğum genç şairlerden biridir Abdullah Enis Savaş. Ebabil Yayınları’ndan çıkan “Tanrı Çiçeklerle Ne Söylemek İstedi” (2022) isimli şiir kitabını karmaşık hisler içinde okudum. Bu karmaşık hislerden biri, mecmualarda tek tek beğeniyle okuduğum şiirlerin bir kitapta bir ortaya gelişinde adeta bir orkestranın konser öncesi akort sırasında çalgılardan çıkan sesler üzere bir uyumsuzluk oluşturmasıdır. Daha somut bir sözle, her şiir güya öteki bir şairin kaleminden çıkmış izlenimi vermesi. Sözgelimi, “İstif” ile “Üsküdar IV”, “Ayin” , “Arşiv” ile “Dudak Gazeli”, “Seda” ile “Kirpik”, “Hiç” ile “Hayat”, “Fuir!” ile “Sansürlü Münacaat” kiminde biçim, kiminde hem biçim hem telaffuz farklılığı… Bütün bu farklılıklar bir arayışı işaret ediyor kuşkusuz. Genç şair tüm bu arayışlar sonunda kendi telaffuzunu, kendi sesini bulacaktır elbette. Zira bu birinci kitap bu türlü bir umudu barındırıyor içinde. Aslında birinci kitap güzel bir seçme yapmayı gerektirir. Edebiyat dünyasına sağlam bir giriş için birinci kitap her vakit kıymetli olmuştur.
Bir öteki karmaşık his da çabucak hemen her şiirde geçen “ölüm”, “mezar”, “tabut”, “ceset”, “kefen”, “cenaze” sözcükleri… İç karatıcı bir tablo oluşturuyor adeta. Kuşkusuz dünyamız güllük gülistanlık değil. Cinayetlerin, katliamların, savaşların arkası ardı kesilmiyor. Kovit salgınından milyonlarca insan öldü. Afrika’da açlıktan binlerce insan ölüyor. Dünya bir ceset yığınına dönüştü. Hepsi gerçek, amenna. Bu trajik dehşet tabloları akşam sabah medya vasıtasıyla gözlerimize sokuluyor. Giderek kanıksıyoruz artık. Hiçbir dehşet, hiçbir katliam sahnesi bizi ürpertmiyor bir müddet sonra. Dolaysıyla bizler de birer cesede dönüşüyoruz. Şiir, bizi diriltici bir fonksiyon yüklenmeli bu türlü vakitlerde. Bilhassa de şiiriyle okurla ünsiyet kurmak isteyen genç bir şairden dünyaya farklı bir pencere açması beklenir. Bu pencereden renkli, ışıklı bir dünyaya bakmalıyız. Bu pencere bize insanlığın yitirdiklerini gösteren bir pencere olmalı. Yitirdiklerimizi gördükçe kendimize bir inanç gelir tahminen. Dünyayı güzelleştirecek olanın yitirdiklerimiz olduğunun şuuruna varırız böylelikle.